Lavorare stanca

"Traballar cansa" dicía Cesare Pavese. Van alá catro sesións e esta é a primeira vez que volcamos comentarios. Parece que estivemos esperando a que nos confirmasen que íamos percibir a axuda (1200,00 euros) para poñernos as pilas. Nada máis lonxe da realidade. Pero o coordinador deste club vaise volvendo máis e máis preguiceiro. Este ano teredes que ser vós @s que levedes a voz cantante, porque se non...
Pasaron os espíritos de Rulfo. Asistimos á morte de Juan Preciado e á degradación de Pedro Páramo. Comprobamos como o estilo pode depurarse até as últimas consecuencias, nun exercicio constante de filtración.
Logo veu a sesión que titulamos "O horror": O corazón do negror (Joseph Conrad) e mais A estrada (Cormac McCarthy). O horror do colonialismo nos estertores do XIX, cun Kurtz alonxado xa de toda moral, e o horror despois do que, podemos entender, foi un desastre nuclear. Con Adela e María comentamos a dureza das imaxes que utiliza McCarthy e o erro que supón reducir esta novela ao ámbito do xénero da ciencia-ficción. Está claro que emprega resortes dese mundo, pero vai moito máis alá, afondando na intensa relación pai-fillo e sempre facendo uso dunha linguaxe seca e tremendamente próxima á poesía: “La carretera atravesaba un lodazal seco donde tubos de hielos sobresalían del fango congelado como estalagmitas. Restos de un fuego antiguo junto a la carretera. Más allá un largo paso elevado de hormigón. Un pantano muerto. Árboles muertos surgiendo del agua gris con colgajos de una turba gris y residual. Las salpicaduras de ceniza sedosa en el encintado. Se apoyó en el arenoso antepecho de hormigón. Tal vez en su destrucción sería posible ver cómo estaba hecho el mundo. Océanos, montañas. El fatigoso contraespectáculo de las cosas dejando de existir. La extensa tierra baldía, hidróptica y friamente secular. El silencio”. Ramón vaino ter como libro de cabeceira por moitos anos: emocionábase ao lembrar episodios. Parecía trasposto cando citaba a escena dos caníbales e comprometeunos a tod@s a asistir ao estreno da versión cinematográfica que protagoniza Viggo Mortensen ( por certo, tiña razón: estrénase o cindo de febreiro).
En canto a O corazón do negror, tivemos ocasión de contemplar como Marlon Brando facía unha auténtica recreación dos remorsos do coronel Kurtz na Apocalypse now de Coppola. As adaptacións cinematográficas non teñen por que ser excesivamente fieis ao orixinal literario. En ocasións abonda con que saiban meter a man na ferida aberta, como fai esta película coa guerra do Vietnam.
Aínda que tivemos o Nadal por medio para ler Fillos da medianoite, ningún dos integrantes se sentiu demasiado atraído polo novelón que relata o tortuoso camiño da independencia da India e Pakistán. O realismo máxico de Rushdie caíu en saco roto. Pouco nos importou que hai pouco fose elixida a mellor novela de entre todas as que gañaron o Booker Prize nos últimos corenta anos ou que o seu autor aínda siga condenado a morte polo integrismo islámico. Mesmo os que xa a léramos en tempos tivemos que recoñecer que non nos compracera tanto como daquela.
E entramos na última sesión. Decidimos adiantar a reflexión sobre literatura xermánica. A orixe de Thomas Bernhard e Mexillóns para cear de Birgit Vanderbeke. Un clásico e unha autora case descoñecida, unidos por un estilo no que a redundancia, os tímidos avances e as voltas atrás están á orde do día.
A orixe é un clásico do pesimismo. O suicidio como leit-motiv. A crítica feroz do nacional-socialismo e do catolicismo. A descrición despiadada da hipocrisía salzburguesa. Só se salva da queima o avó anarquista, aínda que con queimaduras de terceiro grao: el tampouco parece entender o odio do neto polo sistema escolar austriaco. E Bernhard non perdoa. Non deixa títere con cabeza.
En Mexillóns para cear a familia unida agarda a chegada do pai despois dunha viaxe de traballo. Nai e fillos sentan á mesa, festivamente preparada, ante montes e moreas de mexillóns. O pai retrásase. Non dá chegado. E nese momento comeza a agromar a verdade. Albíscase a revolta. E se teñen a sorte de que non volva a casa? Primeira reflexión: o libro non encaixa nunha colección de narrativa xuvenil (así o encadrou a editorial que reeditou o libro, La Galera). Segunda reflexión: María xa se puxo nerviosa desde as primeiras páxinas ao ver tantos mexillóns (é lóxico: os seus pais tamén os limpan xuntos). Terceira e última, por hoxe: Adela soubo rastrear a conexión coa novela da película Good Bye, Lenin.
En que lugar quedarán Blanco Amor e Ferrín na próxima sesión?

Queremos saber

Si, queremos saber. Agora que se acaba o curso gostariamos de saber o que pensastes, que vos passou pola cabeza, que sentiche, como liche, que encontrache que non procurases ou que procurabas que non encontrache... Para axudarnos, responde este pequeno cuestionario nos comentarios. É suficiente con colocar o número da pergunta e a resposta ao lado.
Obrigados!!
  1. Por que decidiche que ías participar nunha actividade do clube de lectura do instituto?
  2. Sabías en que consistía un club de lectura?
  3. Axudouche a información que se proporcionou desde o instituto?
  4. Que expectativas tiñas antes de comezar?
  5. Cumpríronse as túas expectativas?
  6. Que opinas das obras propostas?
  7. Cal foi a que máis che gustou e por que?
  8. Cales dirías que son os aspectos positivos desta iniciativa?
  9. E os negativos?
  10. Que suxestións farías de cara a continuar o vindeiro curso?
  11. Outras propostas .

Murado e Jaeggy





Murado entra no club con paso temesiño. Ninguén daba un peso por el e, sen embargo, superou con nota a batalla. Até o momento, da literatura galega contemporánea, só Ferrín pasara con éxito a peneira dos nosos lectores. O club soubo apreciar o retrato verídico do horror instalado ás portas da nosa casa occidental.


Pero maior conmoción aínda causou esa atmosfera perigosa (de medo, segundo confesaban Adela e María) que aniña nos relatos de El temor del cielo. Sin destino: a nai que aborrece a súa filla. Los gemelos: incesto homosexual nunha sociedade de tanto benestar que incomoda. La vieja vanidosa: o virus do medo, como di Ismael Serrano na súa canción. Estes foron os relatos que máis nos gustaron e neles vimos sinais evidentes de literatura xermánica. Eu dixera na presentación da lectura que íamos asistir a unha maneira de narrar fría como un témpano de xeo, tremendamente lacónica, con frases breves traballadas até a extenuación... E así foi.





Que desastre! Case un mes sen volcar comentarios das dúas últimas reunións... A verdade é que non se dá feito. En fin hoxe traballo duplo. Comezo polo que lembro da sesión na que comentabamos as lecturas de Made in Galiza (Séchu Sende) e Pájaros de América (Lorrie Moore). Aínda bo foi que non convidamos a Séchu para que nos falase da súa obra, porque a valoración foi moi negativa. Non é cousa de seguir facendo sangue. Creo que só Chus e mais eu significamos que este tipo de literatura tamén é necesario, máxime nun contexto lingüístico como o noso. En canto aos relatos seleccionados de Lorrie Moore, estivemos de acordo en que, como Carver e Salter, indaga na soidade das parellas, nos desaxustes do desexo cotián, nos reversos tenebrosos que a enfermidade impón na vida... Sempre desde unha visión claramente feminina, móstranos unha vez máis o languidecer do soño americano. Que es más de lo que puedo decir de ciertas personas; Arre, borriquito, vamos a Belén; La agencia inmobiliaria; e Gente así es la única que hay por aquí: farfullar canónico en oncología pediátrica foron os relatos seleccionados. Sen dúbida o que máis impactou foi Gente..., do que Ramón soubo ver que é un volta de torniqueta a aquel outro de Carver (Parece una tontería): o conto de Moore é, se cabe, máis dolorosamente perverso, pois non indaga tanto no fenómeno da morte do fillo, senón que nos deixa a dor suspendida da enfermidade. Tamén apreciamos o humor negro presente en contos como Que es más..., (con esa estraña relación que manteñen nai e filla) ou en La agencia inmobiliaria (a casa das pragas). O conto americano brilla con luz propia.

Os fados contra nós

Se nos fiásemos do nosso espíritu literario teríamos que dicir que o noso grupo de lectura está tocado polo fado, o destino fatal á maneira da traxedia grega impide que nos reunamos todas e todas co libro lido. Ou non podemos máis que a metade, ou os libros non rulan, ou non todas conseguimos atacar as mesmas lectura. Portanto, aínda estamos ás voltas con Bernardo Atxaga.
Non desistimos, Obabakoak esperános e en breve estaremos aquí contando as nosas impresións.








Londres provocou moito mal. Ausencias numerosas na reunión do xoves, 23 de abril. Só Isma e Adrián deron mantido o pavillón do alumnado nese día do Libro, pero fixérono con gallardía, aportando comentarios incisivos como consumados lectores que xa son. A eles dous o mundo descrito por Carver co seu seco estilo (na acertada visión de Isma) resultoulles excesivamente abafante, sen saídas. Comentamos que, en cuestión de estilo, a poda e peneira que practicou o seu editor Gordon Lish puido agocharnos o verdadeiro autor dos seus primeiros contos, pero nos relatos de Catedral xa Carver non se mostrou tan sumiso ante as propostas de Lish. Chus recoñeceu que o degustara máis nunha segunda lectura e Natalia na dualidade Carver-Salter decantouse claramente polo primeiro, por saber apreixar instantes de realidade, captar instantes de emoción verdadeira, representar fielmente as nosas miserias e grandezas... Cando eu falei de que ambos autores plasmaban a decadencia do imperio, Natalia mostrouse en desacordo. Tiven que puntualizar que me expresara mal: debín dicir que ambos describen a ruína do soño americano ou, como hoxe titulei, o lado escuro dese soño. Pero Ismael tíñao claro desde un principio: para el Salter xa era un ídolo desde que anticipáramos a lectura de La última noche, pero agora contos como Platino, Cuánta diversión, El don o Los ojos de las estrellas viñeron reafirmar a súa admiración, sobre todo pola volta sorprendente que lles sabe dar aos finais.




Sei que non teño perdón. A reunión que paso a comentar en primeira instancia hoxe, 24 de abril, tivo lugar o pasado 2 de abril. É dicir: antes das vacacións. Despois veu Grönholm, Grönholm e máis Grönholm e non che estaba o forno para moito bolo... Impresións que lembro daquela posta en común? Sobre todo unha: encantouvos o humor de Hipólito G Navarro. Isma xa é un declarado admirador, pero creo que foi do agrado de tod@s. Contos fantasticamente surrealistas como Sucedáneo: pez volador; exercicios de estilo como A buen entendedor o ¿El tren para Irún, por favor?; relatos sorprendentes como Inconvenientes de la talla L ou birollos como Mi mujer al lado de mi mujer ( a conto desta leria aínda botamos unhas risas); historias duras como a de Los frutos más dulces... En fin, voume sentindo como esas cadeas de televisión que cando practican a contraprogramación é cando máis éxito teñen. Inicialmente estaba previsto ler só a Pisón (unha vez que descartáramos Los girasoles ciegos) e o pobre pasou sen pena nin gloria por máis que eu (usando de parapeto a Vila Matas) defendín a calidade dun conto como Siempre hay un perro al acecho e a proximidade familiar co relato La ley de la gravedad. Esta defensa simplemente mitigou un pouco o escandaloso resultado do partido: Pisón, 2 ( e iso que xogaba na casa) - Navarro, 7. E paso xa á seguinte entrada...

Entradas antiguas